Właściwości grejpfruta

Nazwa łacińska tego owocu brzmi Citrus paradisi (cytryna z raju) lub Citrus grandis. Tam, skąd pochodzi, a więc na wyspie Barbados lub Jawie, wszyscy chrześcijanie byli i są przekonani, że Adam z Ewą zostali wyrzuceni z raju nie z powodu jakiegoś łam niepozornego dzikiego jabłka lub kwaśnej małej cytryny, ale okazałego, pięknego grejpfruta. Na Jawie dotąd uprawia się wiele grejpfrutów, ale już w dzikim stanie tego drzewa nie spotkamy. Może jakiś botanik doszuka się go kiedyś na Borneo lub na Sumatrze.
Dotąd nie wiadomo, kiedy zaczęto uprawiać grejpfruty, a pierwsze zetknięcie się Europejczyków z tym owocem umiejscawia się dopiero w XVII w.’*)
„Grapę” — znaczy grono, „fruit” — znaczy owoc, a że grejpfruty rosną w gronach mimo takiej wielkości po kilka sztuk, więc nazwa przyjęła się w Ameryce i Europie, a i my do niej przywykliśmy, choć dla polskiego ucha nie brzmi melodyjnie. Drzewa grejpfrutowe są wiecznie zielone, jak pomarańcze czy cytryny, wysokie nawet do 13 m, o liściach skórzastydi i białych kwiatach, pachnących nieco inaczej, niż kwitnące cytryny i pomarańcze. Moje cytryny na oknie gdy kwitną, to pachną jak tuberozy i tą wonią wypełniają pokój.
Grejpfruty zyskały sobie sławę i powodzenie, jako owoce niezwykle dla zdrowia korzystne. Okazało się bowiem, że „odchudzają”, to znaczy przyspieszają przemianę materii. I odtąd codziennie na pierwsze śniadanie każda szanująca się Amerykanka i każdy Amerykanin zjadają przynajmniej po pół grejpfruta. Najlepiej bez cukru, ale kto „nie zdzierży” kwasku i goryczki, ten sypie na przekrajany owoc cukier puder do smaku. Skórka służy niczym miseczka, z której się wyskrobuje i wyjada zawartość.
100 g grejpfruta (a owoc zwykle waży 200 do 250 g) dostarcza zaledwie 22 kcal (117 kj ). Jest to owoc zasadotwórczy ( + 4). Zawiera potas (sodu tylko 0,5 mg%), wapń, magnez, troszkę żelaza (0,3 mg%), fosfor i inne pierwiastki.
Jak wszystkie cytrusowe, grejpfrut zasobny jest w witaminę C (25—50 mg%) oraz P. Ma także po trochu witamin grupy B i nawet — tak jak pomarańcze — troszkę witaminy E (0,25 mg%). Witaminy A ma zaledwie 21 j.m w 100 g. Zawiera też kwasy i goryczkę, które działają nie tylko odświeżająco w upalne dni, ale ułatwiają trawienie tłuszczów, pobudzają wydzielanie żółci i… stąd to „odchudzanie”. Zawarta w nich witamina C w połączeniu z witaminą P pomaga w obronie organizmu przed żylakami i sklerozą, a więc gdyby grejpfruty były tanie jak jabłka, trzeba by je było usilnie polecać. Ale w naszych warunkach takie kuracje są zbyt kosztowne, tym bardziej, że przecież nie zużywamy skórki grejpfrutowej, tylko całą wyrzucamy, nieraz wraz z częścią miąższu. Picie soku grejpfrutowego z puszek bardziej by się opłacało, choć to nie to samo, co świeży owoc. Więc głównie w ramach urozmaicenia żywienia, jako „owoc dla zdrowia”, dla chorych i rekonwalescentów, a także dla odchudzających się grubasów można polecać sok lub owoce grejpfrutowe.
Co prawda w wielu krajach skórki tego pięknego cytrusa — po długim moczeniu — smaży się tak samo, jak pomarańczowe i również podobnie używa, ale u nas jakoś się to nie przyjęło.